2025 yılı, küresel ölçekte birçok cephede yaşanan sınavlarla, tarihe çalkantılı bir dönem olarak geçti. Artan çatışmalar, sarsılan diplomatik dengeler ve peş peşe gelen felaketler, dünyanın dört bir yanında derin izler bıraktı. Yıl boyunca devam eden Rusya-Ukrayna Savaşı, İsrail-Gazze çatışması ve Sudan'daki iç savaş, uluslararası gündemi belirlemeye devam etti.
Çatışmalar ve Siyasi Gerilimler Tırmanışta
Yılın ilk günlerinden itibaren Orta Doğu'da gerilim yükseldi. 3 Ocak 2025'te İran, İsrail'in Suriye'deki hedeflerine yönelik saldırılarına karşılık vereceğini açıklayarak bölgesel bir savaş endişesini körükledi. Yemen'deki Husiler, Kızıldeniz'deki ticari gemilere saldırılarını sürdürdü, ABD ve İngiltere ise karşı hava operasyonları düzenledi. İsrail ordusu, 15 Ocak'ta Gazze'nin orta kesiminde geniş çaplı bir kara ve hava operasyonu başlattı ve binlerce Filistinli yerinden oldu.
20 Ocak 2025, Amerikan siyaseti için bir dönüm noktası oldu. Donald Trump, Beyaz Saray'da yemin ederek ABD'nin 47. Başkanı oldu ve dört yıl aradan sonra görevi geri aldı. Trump yönetimi, göç ve sınır güvenliği politikalarında sert değişiklikler içeren ilk başkanlık kararnamelerini hemen imzaladı.
Ukrayna krizi, yıl boyunca küresel diplomasinin merkezinde yer aldı. 3 Mayıs'ta Trump, Ukrayna'ya yapılacak askeri yardımların gözden geçirileceğini duyurdu. Bu açıklamanın ardından ABD, bazı silah sevkiyatlarını geçici olarak askıya aldı. Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasındaki Oval Ofis görüşmesi sert tartışmalara sahne oldu. Ancak Avrupa liderlerinin arabuluculuğuyla yapılan telefon görüşmesi sonrası ilişkiler onarıldı ve askıya alınan yardımların çoğu yeniden devreye sokuldu.
Doğal Afetler ve İklim Krizi
2025 yılı, iklim değişikliğinin sert etkilerini de gösterdi. 7 Ocak'ta Japonya'nın Ishikawa bölgesinde meydana gelen depremde onlarca kişi hayatını kaybetti, binlerce kişi tahliye edildi. 12 Nisan'da Meksika, aşırı sıcaklar ve kuraklık nedeniyle olağanüstü hal ilan etmek zorunda kaldı. Temmuz ayında İtalya, Yunanistan ve İspanya'da etkili olan aşırı sıcak hava dalgaları yüzlerce can aldı. Birleşmiş Milletler ve Copernicus verileri, 2025'in kayıtlı tarihin en sıcak yıllarından biri olarak resmen kayda geçtiğini doğruladı.
Ulaşım kazaları da yıla damgasını vurdu. 29 Ocak'ta ABD'nin Philadelphia kentinde bir özel jet yerleşim alanına düştü. 31 Ocak'ta Alaska'da Bering Air'e ait bir yolcu uçağı denize çakıldı ve 10 kişi öldü. 12 Haziran'da Hindistan'da Air India'ya ait bir Boeing 787 tipi yolcu uçağı kalkıştan kısa süre sonra düştü ve 260'tan fazla kişi hayatını kaybetti. 24 Temmuz'da ise Rusya'nın Amur bölgesinde düşen bir yolcu uçağında 40'tan fazla kişi öldü.
Diplomatik Hamleler ve Tarihi Zirveler
Yılın ikinci yarısında önemli diplomatik gelişmeler yaşandı. 13 Ekim 2025, Orta Doğu barışı için umut verici bir adım oldu. ABD Başkanı Donald Trump'ın Gazze barış planı, Türkiye, Katar ve Mısır'ın arabuluculuğunda Kahire'de imzalandı. Trump'ın yanı sıra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah Es-Sisi ve Katar Emiri Tamim El Sani de beyana imza attı. Trump, "Bu noktaya gelmesi 3 bin yıl sürdü" yorumunu yaparak, yeniden inşa sürecinin başladığını ilan etti.
15 Ağustos 2025'te ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Alaska'da tarihi bir zirve gerçekleştirdi. Ancak ikili, Ukrayna'da bir ateşkes konusunda anlaşmaya varamadan ayrıldı. Avrupa Birliği, yıl sonunda, 22 Aralık'ta Rusya'ya yönelik şimdiye kadarki en kapsamlı yaptırım paketlerinden birini kabul etti.
Dini liderlikte de değişim yaşandı. Katolik dünyasının lideri Papa Francis, 21 Nisan'da 88 yaşında hayatını kaybetti. Yerine 8 Mayıs'ta Amerikan Piskopos Robert Francis Prevost seçildi ve 14. Leo ismini aldı. Yeni Papa, 27 Kasım'da ilk yurt dışı ziyaretini Türkiye'ye gerçekleştirerek Ankara, İstanbul ve İznik'i ziyaret etti.
2025 yılı, birbiri ardına yaşanan bu olaylarla, uluslararası sistemin kırılganlığını ve iklim krizinin aciliyetini bir kez daha gözler önüne serdi. Yaşanan tüm bu gelişmeler, 2026 yılına belirsizlikler ve yeni mücadele alanları bırakarak sona erdi.
