Türkiye'nin dizi ve içerik üretimindeki gücü, yurt dışı dağıtım pazarını ülke ekonomisi için stratejik bir alana dönüştürdü. Ancak bu pazarda rekabeti sınırlayan uygulamalar, sektörün sağlıklı büyümesinin önünde engel teşkil ediyordu. Rekabet Kurumu, bu kapsamda önemli bir soruşturmayı sonuçlandırarak sektördeki iki büyük oyuncuya ağır yaptırımlar uyguladı.
124 Milyon Liralık Cezalar ve Tasfiye Kararı
Kurumdan yapılan açıklamaya göre, Ay Yapım'a 76 milyon lira, Med Yapım'a ise 48 milyon lira olmak üzere toplam 124 milyon lira idari para cezası kesildi. Ceza gerekçesi olarak, bu şirketlerin çalışan ücretlerine ilişkin rekabete duyarlı gizli bilgileri karşılıklı olarak paylaşarak kanunu ihlal etmeleri gösterildi.
Daha da önemlisi, iki şirketin Türk dizilerini yurt dışına ortak dağıtmak için kurduğu MA Distribution Televizyon ve Filmcilik AŞ (MADD) tasfiye edilecek. Tarafların sunduğu taahhütler kabul edilerek, MADD'in varlığına son verilmesi ve gelecekte benzer bir ortak dağıtım faaliyetine girilmeyeceği karara bağlandı.
Adil Rekabet İçin Yeni Kurallar
Soruşturma, taahhüt ve uzlaşma yoluyla sonuçlandırıldı. Rekabet Kurulu'nun kabul ettiği taahhütler, sektördeki rekabet koşullarını kökten değiştirecek nitelikte:
- MADD'in tasfiyesi için yaklaşık 12 aylık bir süre öngörüldü. Bu süreçte şirket, ana şirketlerden bağımsız profesyonel yöneticilerle yönetilecek.
- Ay Yapım ve Med Yapım, dağıtım faaliyetlerini yalnızca kendi yapımlarıyla sınırlamak zorunda. Kendi üretmedikleri içeriklerin dağıtımını yapamayacaklar.
- Ulusal kanallar, oyuncular, ajanslar, senarist ve yönetmenlerle münhasırlık (tekelcilik) içeren anlaşmalar yapılması yasaklandı.
- Yurt dışı dağıtım anlaşmalarına, alıcıların Türkiye'den başka yapımcı veya dağıtıcılarla çalışmasını engelleyecek maddeler konulamayacak.
- Dizi ve içerikler, yurt dışı müşterilere eşit, şeffaf ve ayrı ayrı satılabilir şekilde sunulacak.
Sektörün Geleceği ve İhracat Hedefleri
Rekabet Kurumu'nun bu kararı, Türk dizi sektörünün uluslararası arenadaki konumunu güçlendirmeyi amaçlıyor. Açıklamada, Türkiye'nin yüksek üretim kapasitesinin, yurt dışı dağıtım pazarını ekonomiye yüksek katma değer sağlayan stratejik bir alan haline getirdiği vurgulandı.
Piyasadaki rekabeti kısıtlayan yapıların ortadan kaldırılmasının, sektörde faaliyet gösteren tüm firmalar için adil, açık ve etkin bir rekabet düzeni kurmak açısından hayati önem taşıdığı belirtildi. Alınan kararlarla, sadece yapım şirketlerinin değil, dağıtım kanallarında şeffaf ve çok oyunculu bir yapının oluşturulması, senarist, yönetmen gibi sektörün diğer paydaşlarının da rekabetinin desteklenmesi hedefleniyor.
Nihai amaç ise, dizi ve içerik üretiminin ve ihracatının Türkiye ekonomisine olan katkısının daha da güçlendirilmesi. Bu düzenlemelerin, küresel pazarda Türk içeriklerinin daha geniş bir alana yayılmasına ve sektörün daha sağlıklı büyümesine öncülük etmesi bekleniyor.
