Avrupa Birliği, üye ülkelerde milyonlarca vatandaşı etkileyen konut krizine karşı kapsamlı bir önlem paketini devreye almaya hazırlanıyor. Avrupa Komisyonu tarafından duyurulan ilk Avrupa Uygun Fiyatlı Konut Planı, son on yılda fiyatları fırlayan konut piyasasında erişilebilirliği artırmayı hedefliyor.
Krizin Boyutları: Fiyatlar %60, Kiralar %20 Arttı
Komisyonun açıklamasına göre, 2013 yılından bu yana AB genelinde konut fiyatları ortalama %60'ın üzerinde bir artış gösterdi. Aynı dönemde kiralardaki artış ise yaklaşık %20 seviyesinde gerçekleşti. Bu durum, birçok Avrupalının gelirinin büyük bir bölümünü konuta ayırmak zorunda kalmasına neden oldu.
Özellikle Yunanistan, Danimarka ve Almanya gibi ülkelerde, hane halklarının %13'ünden fazlası, kullanılabilir gelirlerinin %40'ını konut giderlerine harcıyor. Kriz, sadece finansal bir yük olmanın ötesinde, iş gücü hareketliliğini, eğitime erişimi ve aile kurma planlarını da olumsuz etkileyen bir sosyal soruna dönüşmüş durumda.
AB'nin Çözüm Planı: Yatırım ve Düzenleme
Salı günü açıklanan önlem paketi, temel olarak konut arzını hızlandırmaya odaklanıyor. Plan kapsamında, devlet yardımlarına ilişkin kuralların gevşetilmesi yoluyla sektöre daha fazla sosyal harcama yapılması ve yatırımların tetiklenmesi amaçlanıyor.
Paketin öne çıkan başlıkları şunlar:
- Öğrenci ve sosyal konutlara yeni yatırımlar öngörülüyor.
- Kısa süreli kiralama (Airbnb benzeri) piyasasını düzenleyecek yeni bir yasanın yakın zamanda çıkarılacağı taahhüt ediliyor.
Komisyon, mevcut sorunların giderilebilmesi için her yıl mevcut stoka yaklaşık 650 bin yeni konutun eklenmesi gerektiğini vurguluyor. Bu da toplamda yıllık 1.6 milyon yeni konut birimine denk geliyor.
Zorlu Tablo: Evsizlik ve Yetersiz Konut Koşulları
Konut krizinin sosyal etkileri oldukça derin. Avrupa'da yaklaşık bir milyon kişinin evsiz olduğu tahmin ediliyor. Diğer yandan, konut stokunun yaklaşık %20'si boş durumda.
Yaşam koşulları da endişe verici: Avrupalıların yaklaşık %16'sı aşırı kalabalık konutlarda yaşarken, %10.6'sı ise konutlarını yeterince ısıtamıyor. Bu tablo, krizin sadece fiyat değil, aynı zamanda yaşam kalitesi boyutunu da gözler önüne seriyor.
Komisyon, yıllık 1.6 milyon konut hedefine ulaşmanın maliyetinin yaklaşık 150 milyar Euro olacağını ve bunun için hem kamu hem de özel sektör yatırımlarının artırılması gerektiğinin altını çiziyor. AB'nin bu planı, ekonomik rekabet gücünü ve sosyal uyumu korumak adına konut krizine karşı ortak bir mücadele çağrısı niteliğinde.
