Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Klinik Sorumlusu Doç. Dr. Murat Akarsu, diyabet konusunda çarpıcı açıklamalarda bulundu. Türkiye'de her 4-5 diyabet hastasından birinin hastalığından habersiz olduğunu belirten Akarsu, bu durumun tehlikenin boyutlarını daha da artırdığını vurguladı.
Küresel Bir Salgın: Diyabet
Doç. Dr. Murat Akarsu, diyabeti pankreas bezinin yeterli insülin üretemediği veya ürettiği insülini dokulara ulaştıramadığı küresel bir hastalık olarak tanımlıyor. 2025 itibarıyla dünya genelinde diyabetli hasta sayısının yaklaşık 540 milyona ulaştığını ifade eden Akarsu, "Aslında her 10 bireyden biri diyabet teşhisi almıştır diyebiliriz" dedi.
Türkiye'nin Diyabet Profili Endişe Verici
Türkiye'de yetişkin nüfusun yüzde 15'inden fazlasının diyabetli olduğunu açıklayan Doç. Dr. Akarsu, bu oranın Avrupa ortalamasının üzerinde seyrettiğine dikkat çekti. Prediyabetli hasta oranının ise yüzde 30'un üzerinde olduğunu belirten Akarsu, "Yani toplumumuz diyabet gelişimi açısından yüksek risk altındadır" uyarısında bulundu.
Diyabetin Erken Belirtilerine Dikkat
Doç. Dr. Akarsu, diyabetin erken belirtilerini şöyle sıraladı: "Çok susama, sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, elde ve ayaklarda uyuşma, yanma ve karıncalanma, yorgunluk, ani kilo değişiklikleri ve bulanık görme." Bu belirtileri yaşayan kişilerin mutlaka doktora başvurması gerektiğinin altını çizdi.
Diyabet tanısı için açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri ve HbA1c testlerinin kullanıldığını belirten Akarsu, tam kan sayımı, biyokimya ve tam idrar tahlili gibi yardımcı tetkiklerden de yararlandıklarını ifade etti.
Kimler Risk Altında?
Doç. Dr. Akarsu, diyabet için özellikle risk altında olan grupları şöyle sıraladı: "Birinci dereceden ailesinde diyabet olanlar, obezitesi olanlar, yüksek kalorili beslenenler, hareketsiz yaşam tarzı olanlar."
Yaşam tarzının genetik yatkınlığın diyabete dönüşüp dönmeyeceğini belirleyen en kritik etken olduğunu vurgulayan Akarsu, "Genetik risk, sağlıklı olmayan yaşam tarzıyla birleştiğinde diyabet gelişme olasılığı katlanarak artar. Genetik yatkınlığı olan bireylerde bile sağlıklı yaşam tarzı, diyabet gelişimini önleyebilir veya geciktirebilir" dedi.
Önlem Almak Mümkün
Türk toplumunun egzersiz yönünden iyi durumda olmadığını ifade eden Doç. Dr. Akarsu, daha hareketli olunması gerektiğini söyledi. Yüksek kalorili gıda tüketiminin azaltılması, Akdeniz diyeti ve DASH diyeti gibi sağlıklı beslenme modellerinin benimsenmesi gerektiğini belirten Akarsu, karbonhidrat, yağ ve aşırı protein tüketiminin azaltılarak sebze ve lifli gıda tüketiminin artırılmasını önerdi.
Beslenme ve fiziksel aktivitenin insülin direncini azaltarak diyabete gidişi önlediğini ifade eden Akarsu, "Beslenmeye dikkat eden ve fiziksel aktivitesi iyi durumda olan diyabet hastalarının kan şekeri regülasyonu çok daha kolay olmaktadır" diyerek sözlerini tamamladı.
