Avrupa Birliği (AB), Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump'ın Grönland'a özel temsilci atamasının ardından sert bir açıklama yayınladı. AB, uluslararası hukukun temel ilkeleri olan toprak bütünlüğü ve egemenliğe saygı duyulması gerektiğini vurgulayarak, Danimarka ile tam dayanışma içinde olduğunu bildirdi.
AB Liderlerinden Açık Mesaj
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada konunun önemine dikkat çekti. Von der Leyen, "Arktik güvenliğinin AB için kilit öncelik olmaya devam ettiğini" belirterek, uluslararası ilişkilerde geçerli evrensel kuralları hatırlattı.
"Toprak bütünlüğü ve egemenlik, uluslararası hukukun temel ilkeleridir" diyen von der Leyen, bu ilkelerin sadece AB için değil, dünyadaki tüm ülkeler için hayati öneme sahip olduğunun altını çizdi. AB Komisyonu Başkanı, birliğin Danimarka ve Grönland halkıyla tam dayanışma içinde bulunduğunu da sözlerine ekledi.
Grönland'ın Statüsü Net: Özerk Bölge
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da benzer bir açıklama yaparak, Danimarka ve Grönland'la olan dayanışmayı yineledi. Kallas, Grönland'ın statüsünü net bir şekilde tanımladı.
"Grönland, Danimarka Krallığı bünyesinde özerk bir bölgedir" ifadesini kullanan Kallas, bu statüde herhangi bir değişikliğe yalnızca Grönlandlılar ve Danimarkalıların karar verebileceğini vurguladı.
Kallas, tüm uluslararası ortaklardan, Birleşmiş Milletler Şartı ve Kuzey Atlantik Antlaşması gibi taahhütlerde yer alan egemenlik ve toprak bütünlüğüne saygı ilkelerine uymalarını beklediklerini de sözlerine ekledi.
Trump'ın Tekrarlanan Grönland İddiaları
AB'nin bu tepkisinin arka planında, Donald Trump'ın uzun süredir devam eden Grönland açıklamaları yer alıyor. Trump, başkan seçildikten ve göreve geldikten sonra pek çok kez, Grönland'ın ABD kontrolünde olması gerektiğini savunmuştu.
Ada'nın mülkiyet ve kontrolünün "mutlak zorunluluk" olduğunu iddia eden Trump, Amerika'nın Grönland'a sahip olmasının "özgür dünyayı savunmak" için gerekli olduğunu öne sürmüştü. Bu sözler, başta Grönlandlı yetkililer olmak üzere birçok kesimden sert tepki görmüştü.
Grönland'ın o dönemki Başbakanı Mute Bourup Egede, yaptığı açıklamada "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz" diyerek net bir tavır sergilemişti.
Grönland'ın Coğrafi ve Siyasi Konumu
Danimarka Krallığı'na bağlı iki özerk bölgeden biri olan Grönland, coğrafi olarak ana karadan oldukça uzakta yer alıyor. Grönland, bağlı bulunduğu Danimarka'ya tam 2 bin 900 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Faroe Adaları ile birlikte krallığın özerk bölgesi statüsündeki Grönland, kendi iç işlerinde bağımsız kararlar alabiliyor.
Avrupa Birliği'nin bu açıklamaları, uluslararası ilişkilerde güç dengeleri ve egemenlik hakları konusunda devam eden hassas dengeleri bir kez daha gözler önüne serdi. ABD yönetiminin atadığı özel temsilcinin görevinin içeriği ve ilerleyen süreçte atılacak adımlar, uluslararası kamuoyu tarafından yakından takip edilecek.
