Türkiye, çocuklarını dijital dünyanın potansiyel tehlikelerinden korumak amacıyla kapsamlı bir yasal düzenlemeye hazırlanıyor. Hükümet tarafından hazırlanan ve Ocak 2026'da TBMM'ye sunulacak olan teklif, özellikle sosyal medya ve çevrimiçi oyun platformlarını hedef alarak 15 yaş altındaki çocuklara yönelik katı erişim kısıtlamaları getiriyor.
Yasanın Temel Maddeleri ve Getirdiği Yenilikler
Yasa teklifinin en dikkat çeken maddesi, sosyal ağ sağlayıcılarının 15 yaşından küçük bireylere kesinlikle hizmet veremeyecek olması. Bu kullanıcılar için hesap açılması da mümkün olmayacak. Platformlar, basit beyan sistemleri yerine güvenilir yaş doğrulama mekanizmaları kullanmak zorunda kalacak. Böylece çocukların kolayca '15-16 yaşındayım' diyerek sistemi atlatmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
15 yaş altındaki çocuklar için ise yalnızca onlara özel tasarlanmış sosyal medya uygulamalarına, yasal temsilcilerinin (ebeveyn/veli) açık rızasıyla giriş yapılabilecek. Sistemin kontrolü ve denetimi tamamen dijital platformların sorumluluğuna bırakılacak.
Ebeveyn Kontrolü ve İçerik Filtreleme
Çocukların çevrim içi güvenliğini artırmak amacıyla güçlü ebeveyn denetim araçları devreye sokulacak. Platformlar, zararlı içerikler ve çocuklara yönelik reklamlar için etkili filtreleme sistemleri kuracak. Daha da önemlisi, yasadışı, çocuklara zararlı ve ağır şiddet içeren içerikler için mahkeme kararı beklenmeyecek. Bu tür içerikler, platformlar tarafından hızla tespit edilip kaldırılacak ve yayılımı önlenecek.
Oyun Sektörüne Yeni Kurallar ve Şeffaflık
Düzenleme, yaklaşık 50 milyon kullanıcısı bulunan oyun sektörünü de doğrudan etkileyecek. Oyun sağlayıcıları ve dağıtıcıları kanun kapsamına alınacak ve yaş derecelendirmesi yapmak zorunda olacak. 13 yaşını doldurmamış çocuklar, ancak yasal temsilcinin açık rızasıyla platformlara kayıt olabilecek. Oyun dağıtıcıları, ebeveynlere açık ve kullanımı kolay kontrol araçları sunacak.
Platformlar ayrıca, yasadışı veya zararlı içerik barındırma kapasitelerini önceden tespit etmek için risk analizleri yapacak ve önleyici tedbirler alacak. Periyodik olarak hazırlanacak şeffaflık raporları, otomatik moderasyon sistemlerinin hata oranları, risk değerlendirmeleri ve güvenlik önlemlerine dair bilgileri içerecek. Bu raporlar önce TBMM'ye sunulacak, ardından kamuoyu ile paylaşılacak.
Kanuna aykırı hareket eden platformlara ise çeşitli ceza ve yaptırımlar uygulanacak. Bu kapsamlı düzenleme, dijital çağda çocuk haklarını ve güvenliğini korumaya yönelik Türkiye'de atılmış en somut adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
