ABD Başkanı Donald Trump'ın, Louisiana Valisi Jeff Landry'yi Grönland Özel Temsilcisi olarak ataması, Kuzey Atlantik'te diplomatik bir krize yol açtı. Danimarka ve Grönland yönetimi, bu hamleyi toprak bütünlüklerine yönelik bir tehdit olarak değerlendirerek sert bir dille kınadı.
Danimarka ve Grönland'dan "Satılık Değiliz" Çıkışı
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, 23 Aralık 2025 tarihinde Instagram üzerinden yaptığı açıklamada, Grönland'ın satılık olmadığını vurguladı. Frederiksen, "Grönlandlılar kendi geleceklerini kendileri belirler. Her zaman istediğinizi elde edemezsiniz." ifadelerini kullandı. Danimarka'nın demokratik değerlerinden ödün vermeyeceğini belirten Frederiksen, "Danimarka Krallığı'nın toprak bütünlüğüne saygı bekliyoruz." çağrısında bulundu.
Grönland Başbakanı Jens-Frederik Nielsen de sosyal medya üzerinden yaptığı değerlendirmede, ABD'nin atamasının kendileri için bir anlam ifade etmediğini söyledi. Nielsen, "Kendi demokrasimiz, kararlarımız ve dimdik duran güçlü bir topluluğumuz var. Grönland, Grönlandlılara aittir ve toprak bütünlüğüne saygı duyulmalıdır." dedi.
Trump'ın Gerekçesi: Ulusal Güvenlik ve Rus-Çin Varlığı
ABD Başkanı Donald Trump ise atamanın arkasındaki gerekçeyi "ulusal güvenlik" olarak açıkladı. Trump, Grönland'e olan ihtiyaçlarını, bölgedeki Rus ve Çin varlığına bağlayarak şu sözleri kullandı: "Grönland'e bakarsanız, kıyı şeridini baştan sona gözden geçirirseniz, her yerde Rus ve Çin gemileri olduğunu görürsünüz. Ulusal güvenlik için ona ihtiyacımız var. Oraya sahip olmalıyız, Grönland çok önemli."
Trump, atanan isim Jeff Landry'nin iyi anlaşmalar yapabilen önemli bir isim olduğunu belirterek, kendisine güvendiğini ifade etti. ABD Başkanı, daha önce de Grönland'ın kontrolünün "mutlak zorunluluk" olduğunu ve bunun "özgür dünyayı savunmak" için gerekli olduğunu iddia etmişti.
Krizin Arka Planı ve Geçmiş Tepkiler
Bu, Trump'ın Grönland konusunda ilk kez tepki çeken açıklamalar yapması değil. Daha önce de benzer ifadeler kullanan Trump'a, dönemin Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede'den net bir yanıt gelmişti. Egede, "Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız." demişti.
Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölge olan Grönland, ana karadan yaklaşık 2 bin 900 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Stratejik konumu ve zengin doğal kaynakları nedeniyle uluslararası güçlerin ilgisini çekiyor. Trump'ın bu son hamlesi, bölgedeki gerilimi yeniden tırmandırarak, Atlantik ötesi ilişkilerde yeni bir anlaşmazlık noktası oluşturdu.
Krizin nasıl bir seyir izleyeceği, ABD yönetiminin bu konuda daha fazla ısrar edip etmeyeceğine ve Danimarka'nın diplomatik kanallardaki tutumuna bağlı görünüyor. Ancak her iki taraf da şimdiden uzlaşmaz pozisyonlarını net bir şekilde ortaya koymuş durumda.
