Ticaret Bakanlığı, havayolu taşımacılığındaki gümrük beyan süreçlerinde çığır açacak bir dijital dönüşüm adımı attı. Artık tüm beyan işlemleri elektronik ortamda gerçekleştirilecek. Bu hamleyle, süreçlerin önemli ölçüde hızlanması ve kağıt kullanımının tarihe karışması bekleniyor.
Dijital Sistemin Hukuki Altyapısı Tamamlandı
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Havayolu İşlemlerinin Dijitalleştirilmesi Projesi kapsamında önemli bir aşamaya gelindiği duyuruldu. 2025/13 sayılı Genelge, 2 Mart 2026 tarihinde yürürlüğe girecek şekilde yayımlandı. Bu genelge, Havayolu Gümrük Beyan Sistemi'nin hukuki çerçevesini oluşturuyor.
Sistemin uygulama esasları, tarafların sorumlulukları ve operasyonel süreçler bu genelgeyle netleştirildi. Amaç, kamu ve özel sektör paydaşları arasında etkin, güvenli ve kesintisiz bir elektronik bilgi alışverişi sağlamak.
Pilot Uygulama Dört Havalimanında Başladı
Yeni dijital sistem, halihazırda dört büyük havalimanında pilot olarak uygulanıyor. Ankara Esenboğa, İstanbul Sabiha Gökçen, Antalya ve İzmir Adnan Menderes Havalimanları'nda başlatılan uygulama, genelgenin yürürlüğe girmesiyle birlikte tüm uluslararası havalimanlarına yaygınlaştırılacak.
Bu sayede, havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük beyan süreçlerinde Türkiye genelinde uygulama birliği sağlanmış olacak. Taşıyıcı firmalar ve diğer ilgili tüm taraflar, ülkenin neresinde olurlarsa olsunlar aynı dijital standartlarla işlem yapacak.
Sistemin Getireceği Avantajlar ve Gelecek Adımlar
Dijital beyan sistemi, sektöre birçok somut fayda sağlayacak. Havayolu Beyan Formu ve ek belgeler artık kağıtsız ortamda sunulacak. Bu durum, manuel işlem yükünü büyük oranda azaltacak. Aynı zamanda veri güvenliği güçlendirilecek ve veriye dayalı karar alma mekanizmaları daha etkin hale gelecek.
Gümrük idareleri açısından ise risk analizi, izleme ve denetim kapasitesi artırılacak. Tüm bu gelişmeler, taşıyıcılar için öngörülebilir, hızlı ve kolay bir gümrük süreci anlamına geliyor.
Projenin ilerleyen aşamalarında, havayolu kargo hareketlerine yönelik gümrük süreçlerinin de dijitalleştirilmesi planlanıyor. Nihai hedef, kamu ve özel sektör paydaşlarını tek bir entegre dijital platformda buluşturmak. Bu bütüncül yaklaşımla, dış ticaret lojistiğinde etkinlik, hız ve koordinasyonun artırılması, Türkiye'nin ihracat odaklı büyüme hedeflerine katkı sağlanması amaçlanıyor.
Ticaret Bakanlığı, gümrük süreçlerinde dijital dönüşümü temel alan ve uluslararası ticaretin ihtiyaçlarına cevap veren uygulamaları hayata geçirmeye devam edeceğini açıkladı.
