Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, elektrikli scooter işletmeciliğine yönelik önemli bir yönetmelik değişikliğine gitti. "Elektrikli Skuter Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" ile sektördeki güvenlik ve denetim standartları yeniden tanımlandı. Bu değişiklikler, kullanıcı güvenliğini artırmayı ve şehir içi trafikteki düzeni sağlamayı hedefliyor.
Yeni Sistem: Araçlar Artık Dijital Olarak Takip Edilecek
Yönetmeliğin en dikkat çeken maddelerinden biri, tüm elektrikli scooter'ların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının U-Net otomasyon sistemine kaydedilmesi zorunluluğu oldu. Bu kapsamda, her bir scooter'ın seri numarası, plaka bilgisi, kimlik (ID) numarası ve anlık konum verileri sisteme işlenecek. Bu uygulama, araçların daha etkin bir şekilde denetlenebilmesinin önünü açıyor.
Coğrafi Çitleme ve Hız Sınırları Zorunlu Hale Geliyor
Değişiklikle birlikte, coğrafi çitleme (geofencing) uygulaması da yasal bir zorunluluk olarak belirlendi. İşletmeciler, scooter'ların mobil uygulamalarına bu teknolojiyi entegre etmek ve belirlenen yasaklı bölgelere girişi yazılımsal olarak engellemekle yükümlü kılındı. Ayrıca, Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) veya il/ilçe trafik komisyonlarınca belirlenen hız sınırları da scooter işletmecileri için bağlayıcı hale getirildi. Sistem, yasaklı bir bölgeye girilmesi halinde kullanıcıyı sesli uyarı ile bilgilendirecek.
Yerli üretime de vurgu yapan yönetmelik, sahaya sürülecek scooter'ların en az yüzde 30'unun Türkiye'de üretilmiş ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) belgeli işletmelerden temin edilmesini şart koşuyor.
Sektör Temsilcilerinden Plaka Çağrısı
Karayolu Trafik ve Yol Güvenliği Derneği Başkanı Vedat Şahin, yapılan değişiklikleri olumlu karşılarken, asıl çözümün plaka zorunluluğu getirilmesinde olduğunu vurguladı. Şahin, "Plaka olmadığı için kullanıcılara ceza yazılamıyor ve hatalı davranışlar devam ediyor." diyerek, denetimdeki en büyük açığa dikkat çekti.
Vedat Şahin, scooter kullanıcılarına yönelik trafik kuralları konusunda ciddi eğitimler verilmesi gerektiğinin altını çizdi. Şahin, yaptığı açıklamada şu kuralları hatırlattı:
- Bu araçların şerit izleme ve manevra kuralları otomobilden farklı değildir.
- Araçların sağından veya aralarından gitmek yasak ve son derece tehlikelidir.
- Aynı şeritte ikiden fazla scooter'ın yan yana gitmesi yasaktır.
- Bir scooter'a iki kişi binmesi yasak olup büyük risk taşır.
Yeni düzenlemelerin, özellikle büyük şehirlerde artan elektrikli scooter kullanımı nedeniyle yaşanan kaza ve kural ihlallerini azaltması bekleniyor. Plaka zorunluluğu tartışması ise önümüzdeki dönemde sektörün gündem maddelerinden biri olmaya devam edecek gibi görünüyor.