Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), yargı sisteminde önemli değişiklikler getiren 11. Yargı Paketi'ni kabul etti. Paketin Genel Kurul'da onaylanmasının ardından, özellikle Kovid-19 infaz düzenlemesinin kapsamının daraltılması ve bazı ağır suçların erken tahliye imkanının kaldırılması dikkat çekti.
Deprem Suçları ve Ağır Suçlar İçin Erken Tahliye Yolu Kapandı
Mecliste kabul edilen son önergeyle, kamuoyunda tartışma konusu olan infaz düzenlemesinin kapsamına önemli sınırlamalar getirildi. Buna göre, 6 Şubat 2023 tarihindeki depremlerde bina yıkımı, çökmesi veya ağır hasar sonucu meydana gelen ölüm olaylarına ilişkin suçlar, erken tahliye düzenlemesinin dışında bırakıldı. Bu düzenlemenin yaklaşık 2 bin 300 dosyayı ilgilendirdiği belirtiliyor.
Ayrıca, terör ve örgütlü suçlar ile kadına ve çocuğa yönelik kasten öldürme, cinsel saldırı ve çocuğun cinsel istismarı gibi ağır suçlar da erken tahliye imkanından yararlanamayacak. Bu kararla, söz konusu suç kategorilerindeki mahkumların infaz sürelerinde indirim uygulanmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Yaklaşık 50 Bin Mahkum İçin Tahliye Yolu Açıldı
Paketin 27. maddesi ile, Kovid-19 salgını dönemine ilişkin infaz düzenlemesi kabul edildi. Bu madde sayesinde, yaklaşık 50 bin mahkumun tahliye yolunun açıldığı ifade ediliyor. Ancak yukarıda belirtilen istisnai suçlar, bu düzenlemeden de faydalanamayacak.
Diğer bir düzenlemeyle, 31 Temmuz 2023 ve öncesinde işlenen belirli suçlardan hükümlüler için kapalı cezaevinden açık cezaevine veya açık cezaevinden denetimli serbestliğe geçiş süresi 3 yıl erkene çekildi. Bu kolaylaştırmanın da terör, örgütlü suçlar ve aile içi şiddet gibi belirli ağır suçları kapsamadığı vurgulandı.
Yeni Cezalar ve Düzenlemeler
11. Yargı Paketi'nde çeşitli suçlara yönelik yeni cezai düzenlemeler de yer alıyor:
Trafikte yol kesme veya aracı durdurma eylemlerine 3 yıla kadar hapis cezası getirildi. Ancak yasal gösteri ve yürüyüş yapanlar bu maddenin kapsamı dışında tutuldu.
Kurusıkı silahlar, "genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması" suçu kapsamına alınacak ve bu suçun kurusıkı silahla işlenmesi halinde 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek.
Örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlarda çocukların araç olarak kullanılması durumunda, örgüt yöneticilerine verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılacak.
Taksirle yaralama suçunda hapis cezasının alt sınırı 3 aydan 4 aya, üst sınırı ise 1 yıldan 2 yıla çıkarıldı.
Ulaşım araçlarının kaçırılması, alıkonulması veya hareketinin engellenmesi suçlarına ilişkin cezalar artırıldı.
Diğer Önemli Değişiklikler
Paketle birlikte getirilen diğer bazı düzenlemeler şöyle:
Enflasyon düzeltmesi uygulamasına 2025, 2026 ve 2027 yılları için ara verilecek.
Bölge adliye mahkemelerinin (istinaf) bozma yetkisi genişletildi. İlk derece mahkemelerinin kararlarında hukuka aykırılık tespit edilmesi halinde bozma kararı verebilecekler.
Kişilik haklarının ihlal edildiği iddiasıyla, sulh ceza hakimliğine başvurarak internet içeriğinin çıkarılması veya erişimin engellenmesi talep edilebilecek. Bu kararlara uymayan erişim sağlayıcılara ise 1000 günden 5 bin güne kadar adli para cezası uygulanacak.
1 Ocak 2016 öncesine ait ödenmemiş Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları, gecikme cezaları ve zamları silinecek.
Nitelikli hırsızlık, dolandırıcılık gibi suçlarda kullanıldığı tespit edilen mobil hatların bağlantısı, hakim kararı veya savcı emriyle kesilebilecek.
Esnaf ve sanatkarların fiyat tarifelerine ilişkin olumsuz Bakanlık görüşleri, 15 gün içinde uzlaşma komisyonunca nihai karara bağlanacak.
