Tarım ve Orman Bakanlığı, ihracatta kullanılan ahşap ambalaj malzemeleriyle zararlı organizmaların yayılmasını engellemek amacıyla yeni bir düzenlemeye imza attı. 'Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi Tutulması ve İşaretlenmesine Dair Yönetmelik'te Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik', 30 Aralık 2025 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yeni Düzenlemenin Kapsamı ve Cezalar
Yönetmelik değişikliği ile birlikte, izin belgesi olmayan işletmelerden alınan palet, sandık, kasa, kutu gibi ahşap ambalaj malzemelerine ISPM 15 işaretlemesi yapanlara idari para cezası uygulanacak. Aynı şekilde, izin belgeli işletmelerden alınan ve kurallara uygun işaretlenmiş ambalajlara, sonradan karton, mukavva veya plastik gibi malzemeler monte ederek ihraç ürününün konulabileceği hale getirenler de cezai yaptırımla karşılaşacak.
İdari para cezası riski taşıyan diğer durumlar şunlar:
- Tedarikçi kayıt belgesi bulunmayan işletmelerin, ISPM 15 standardına uymayan veya faturasında ısıl işlem çıktısı olmayan ahşap ambalaj kullanması.
- İzin belgesi olmayan bir işletmede ISPM 15 işaretlemesi yapıldığının tespit edilmesi.
- İzin belgesiz işletme veya tedarikçilerin işyerinde işaretleme aparatı bulundurması.
- Zararlı organizmalarla mücadele kurallarına aykırı işlem görmüş ahşap ambalaj malzemelerinin, işletme tarafından toplatılmaması.
ISPM 15 Standardı Neden Önemli?
Düzenlemenin temel amacı, uluslararası ticarette kabul gören ISPM 15 standardını etkin bir şekilde uygulamak ve ahşap ambalajlar vasıtasıyla böcek, mantar gibi zararlı organizmaların ülke sınırlarını aşarak yayılmasını önlemek. Bu standart, ahşap malzemenin belirli bir sıcaklıkta ısıl işleme tabi tutularak zararlılardan arındırılmasını ve üzerine özel bir işaret konulmasını zorunlu kılıyor.
Yeni yönetmelik, bu sürecin kayıt altına alınmasını ve denetimini sıkılaştırarak, Türkiye'nin ihracat yaptığı ülkelerin bitki sağlığı kurallarına uyumunu güçlendirmeyi hedefliyor. Bu sayede, ihracatçıların gümrüklerde yaşayabileceği geri çevrilme veya gecikme riski de azaltılmış olacak.
İhracatçılar ve Tedarikçiler İçin Kritik Uyarı
İhracat sektöründe faaliyet gösteren firmaların ve ahşap ambalaj tedarikçilerinin, derhal mevcut durumlarını yeni düzenlemelere göre gözden geçirmesi gerekiyor. İzin belgesi ve tedarikçi kayıt belgesi olmayan işletmelerin, bu belgeleri almak için gerekli başvuruları yapması hayati önem taşıyor. Ayrıca, tüm tedarik ve işaretleme süreçlerinin, yönetmelikte belirtilen hükümlere eksiksiz uygunluğunun sağlanması, ağır idari para cezalarından korunmanın tek yolu olarak öne çıkıyor.
Bu adım, Türkiye'nin küresel tedarik zincirindeki güvenilirliğini artırmaya ve ihracatının önündeki teknik engelleri kaldırmaya yönelik önemli bir düzenleme olarak değerlendiriliyor.
