Adıyaman'ın Besni ilçesi kırsalında, arkeoloji dünyasını heyecanlandıran önemli bir keşif yapıldı. Bölgede yapılan çalışmalar sonucunda, yaklaşık 1800 yıllık olduğu değerlendirilen, kubbeli bir mezar odası gün yüzüne çıkarıldı.
İhbar Üzerine Başlatılan İnceleme
Adıyaman Müze Müdürlüğü ekipleri, Yukarı Söğütlü köyü yakınlarından gelen bir ihbarı değerlendirerek bölgede inceleme başlattı. Sarp ve kayalık bir arazide yürütülen çalışmalar, milattan sonra 2. yüzyıla, yani Roma İmparatorluğu dönemine ait olduğu tahmin edilen bir mezar kompleksinin varlığını ortaya koydu. İlk tespitlere göre alanda en az beş odalı bir mezar yapısının izlerine rastlandı.
Adıyaman'da Bir İlk: Kubbeli Mezar Odası
Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan, yapının önemini vurgulayarak, "Adıyaman'da ilk kez karşılaştığımız nitelikte bir yapı" ifadelerini kullandı. Ortaya çıkarılan oda mezarın kubbeli tasarımı ile dikkat çektiğini belirten Alkan, mezarın girişinde sağda ve solda üçer kemerli mezar nişinin bulunduğunu, bu kemerlerin sütunlarla birbirine bağlandığını aktardı. Üst kısımlarda ise mimari açıdan oldukça özenli işlenmiş korniş yapıları tespit edildi.
Mehmet Alkan, "Bu yapının yüksek statülü bir aileye ait olduğunu düşünüyoruz. Mezar odasının milattan sonra 2. yüzyıla, yani günümüzden yaklaşık 1800 yıl öncesine ait olduğunu değerlendiriyoruz" şeklinde konuştu.
Yaban Keçisi Başı Kabartmaları ve Semboller
Mezar odasının içindeki süslemeler, dönemin inanç ve sanat anlayışına dair ipuçları veriyor. Girişin tam karşısındaki kemerli mezar nişinin içinde, 6 adet yaban keçisi başı kabartması bulunuyor. Bu figürlerin, yarım çelenk anlamına gelen girlandlarla birbirine bağlandığı görülüyor. Kabartmaların üst kısmında ise istiridye motifleri yer alıyor. Bu motiflerin antik dünyada ölümsüzlüğü simgelediği biliniyor.
Ne yazık ki, zamanın yıpratıcı etkisiyle süslemelerin bir bölümü tahrip olmuş durumda. Ayrıca, mezar odasının sağ ve sol bölümlerinde, ölüye sunulan adakların konulduğu ve kandillerin yakıldığı nişler (oyuklar) tespit edildi.
Koruma ve Tescillenecek Süreç
Keşfedilen bu önemli kültür varlığının koruma altına alınması için resmi süreç başlatıldı. Adıyaman Müze Müdürlüğü, mezar odasının tescil edilmesi amacıyla Şanlıurfa Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'ne başvuru yapacak. Bu sürecin tamamlanmasının ardından, alanda daha kapsamlı bilimsel araştırma ve belgeleme çalışmalarının yapılması bekleniyor.
Adıyaman'da gerçekleşen bu arkeolojik keşif, bölgenin zengin tarihi geçmişine ve Roma dönemi yerleşimlerine dair yeni bilgiler sunması açısından büyük önem taşıyor. Kubbeli mezar odası, Anadolu'nun kadim topraklarında hâlâ keşfedilmeyi bekleyen sayısız tarihi hazinenin varlığını bir kez daha hatırlatıyor.
