Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte, özellikle bebeklerde ciddi solunum yolu enfeksiyonlarına yol açan Respiratuvar Sinsityal Virüs (RSV) vakalarında artış gözlemlenmeye başlandı. Uzmanlar, dünya genelinde her yıl milyonlarca çocuğu etkileyen ve binlerce bebeğin ölümüne neden olan bu virüse karşı aileleri uyarıyor ve korunma yöntemlerini hatırlatıyor.
RSV Nedir ve Neden Tehlikelidir?
RSV, sıradan bir soğuk algınlığı gibi başlayabilen ancak bebeklerde bronşiolit ve zatürreye kadar ilerleyebilen oldukça bulaşıcı bir solunum yolu virüsüdür. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hamidiye Tıp Fakültesi'nden Prof. Dr. Vefik Arıca, "RSV sıradan bir nezle değildir; bebeklerin bronşlarına yerleşip nefes darlığı yapan en tehlikeli solunum virüsüdür" diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekiyor.
The Lancet dergisinde yayımlanan verilere göre, her yıl 5 yaş altı 33 milyon çocuk RSV enfeksiyonu geçiriyor. Bu vakaların yaklaşık 3,6 milyonu hastaneye yatış gerektirirken, 100 binden fazla çocuk hayatını kaybediyor. Ölümlerin neredeyse yarısı, henüz 6 aylık olmamış bebeklerde meydana geliyor.
Kimler Risk Altında ve Belirtileri Neler?
Prof. Dr. Arıca, risk grubundaki bebekleri şöyle sıralıyor: 3 aylıktan küçük bebekler, prematüre doğanlar, doğuştan kalp veya kronik akciğer hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan çocuklar. Özellikle hayatının ilk kışını geçiren bebekler yüksek risk taşıyor.
Virüs, daha büyük çocuklarda hafif burun akıntısı ve öksürükle sınırlı kalabilirken, bebeklerde şiddetli nefes darlığı, hızlı solunum, göğüste çekilmeler, beslenememe ve morarma gibi hayati tehlike oluşturan belirtilere yol açabiliyor. Ailelerin "ateşi yok" diyerek hafife almaması gereken bu virüs, ağır bronşiolit geçiren bebeklerin %30-40'ında ilerleyen yıllarda tekrarlayan hışıltı ve astım benzeri sorunlara zemin hazırlayabiliyor.
Korunma Yolları ve Uzman Önerisi
RSV'nin en tehlikeli yönlerinden biri, yetişkinlerde basit bir soğuk algınlığı gibi görünürken bebeklere bulaşabilmesi. Bu nedenle korunma önlemleri büyük önem taşıyor. Uzmanların ailelere önerileri şunlar:
- Eller sık sık ve doğru şekilde yıkanmalı.
- Hasta kişiler bebeklerden uzak tutulmalı.
- Sigara dumanından kesinlikle uzak durulmalı.
- Kalabalık ve kapalı mekanlardan kaçınılmalı.
- Kreşe giden kardeşler semptom gösterdiğinde bebekle temas ettirilmemeli.
Prof. Dr. Arıca, en etkili koruma yöntemlerinden birinin ise hayatlarının ilk kışını yaşayan tüm bebeklere antikor verilerek bağışıklık kazandırılması olduğunu vurguluyor. Bu yöntem özellikle yüksek risk grubundaki bebekler için bilimsel çalışmalarla öneriliyor.
Türkiye'de yapılan çok merkezli araştırmalar, hastaneye yatırılan 2 yaş altı çocukların %38'inde RSV tespit edildiğini gösteriyor. Kış aylarındaki bronşiolit vakalarının ise %60-80'inin arkasında bu virüs bulunuyor. Uzmanlar, Ekim-Nisan döneminde çocuk servislerini dolduran vakaların başlıca sorumlusunun RSV olduğunun altını çiziyor.
