Tip 1 diyabet hastalarının günlük yaşamını kökten değiştirecek bir mobil uygulama, Türk mühendisler ve bir doktorun iş birliğiyle hayata geçirildi. Atatürk Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'nden geçen yıl mezun olan ve aynı zamanda bir araştırma hastanesinde hemşire olarak çalışan Samet Can Akbulut, lisans bitirme projesi kapsamında pratisyen hekim Hümeyra Ören ile birlikte önemli bir projeye imza attı.
DiaAssist: Yapay Zeka ile Sağlıkta Çığır Açan Proje
Akbulut ve Ören, Tip 1 diyabet hastalarının her öğün öncesi yapmak zorunda olduğu karmaşık karbonhidrat sayımı ve insülin dozu hesaplama sorununa çözüm bulmak için kolları sıvadı. Doç. Dr. Deniz Dal danışmanlığında geliştirilen ve 'DiaAssist' adı verilen mobil uygulama, bu süreci tamamen otomatik hale getirmeyi başardı.
Uygulamanın çalışma prensibi oldukça basit ve kullanıcı dostu: Kullanıcı, yiyeceği yemeğin fotoğrafını uygulamaya yüklüyor. Yapay zeka teknolojisi, bu fotoğrafı anında analiz ederek yemeğin karbonhidrat değerini hesaplıyor. Ardından, kullanıcının girmiş olduğu kan şekeri değeri ile birlikte arka planda gerekli matematiksel formüller işletilerek, vurulması gereken insülin dozu ekranda beliriyor. Tüm bu işlemler, kullanıcının herhangi bir matematiksel hesap yapmasına gerek kalmadan, saniyeler içinde tamamlanıyor.
TEKNOFEST'ten Ödülle Döndü
Bu yenilikçi çalışma, büyük bir başarıya da imza attı. Proje, TEKNOFEST kapsamında TÜBİTAK tarafından düzenlenen 2242 kodlu Üniversite Öğrencileri Araştırma Proje Yarışmaları'nda sağlık kategorisinde Türkiye üçüncülüğü elde etti. Bu ödül, projenin pratik değerini ve yenilikçi yaklaşımını tescilledi.
Doç. Dr. Deniz Dal, projenin sosyal sorumluluk bilinciyle hayata geçirildiğini vurgulayarak, "Her gün ve her öğünde yemeklerin karbonhidrat değerlerini bir yerden bulup matematiksel hesaplarla bir sonuca dönüştürüp insülin dozunu hesaplamak kolay değil. Biz bunu tamamen yapay zeka destekli teknolojiyle otomatikleştirmeyi başardık" dedi.
Dal, uygulamanın özellikle okuma yazma bilmeyen, teknoloji okuryazarlığı kısıtlı veya temel matematik işlemlerinde zorlanan kullanıcılar için büyük bir kolaylık sağlayacağının altını çizdi.
Piyasada Benzeri Yok ve Çok Yakında Marketlerde
Proje ekibi, geliştirdikleri uygulamanın literatürde bir ilk olduğunu iddia ediyor. Doç. Dr. Dal, "Bildiğimiz kadarıyla literatürde Tip 1 diyabetliler için karbonhidrat sayımı ve insülin doz sürecini otomatik hesaplayan, çözümleyen başka bir uygulama yok" ifadelerini kullandı.
DiaAssist mobil uygulaması, hem Android hem de iOS işletim sistemlerinde sorunsuz çalışacak şekilde geliştirildi. Ekip, sistemin yüksek bir doğruluk oranıyla çalıştığını belirtirken, projelerini bir patent başvurusuyla tescilletmek istediklerini de sözlerine ekledi. Uygulamanın çok yakında ilgili uygulama marketlerinde kullanıma sunulması planlanıyor.
Projenin fikir sahibi Samet Can Akbulut ise, hem hemşire hem de mühendis kimliğiyle hastane ortamında gözlemlediği bu kritik ihtiyacı, mühendislik becerileriyle birleştirerek çözmekten büyük mutluluk duyduğunu ifade etti. Akbulut, "Tip 1 diyabetli bireylerin bu zor olan ve sürekliliği sağlanamayan hesaplamadan kurtulmasını sağladık" diyerek projenin amacını özetledi.
