İsrail'de aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in liderlik ettiği Yahudi Gücü Partisi, tartışma yaratan bir yasa tasarısını parlamentoya sundu. Tasarı, 1948'te işgal edilen Filistin topraklarında bulunan camilerde hoparlörle ezan okunmasını yasaklamayı öngörüyor.
Yasa Tasarısının İçeriği ve Getirdiği Kısıtlamalar
Yahudi Gücü Partisi'nin sunduğu teklif, söz konusu bölgelerdeki hiçbir camide izinsiz hoparlör sistemi kurulmasını ve çalıştırılmasını yasaklıyor. İzinler ise caminin konumu, yerleşim alanlarına yakınlığı, gürültü seviyesi ve sesin sakinler üzerindeki etkisi gibi kriterlere göre değerlendirilecek. On binlerce şekel tutarında ağır para cezalarının uygulanması ve denetimlerin sıkılaştırılması da öneriler arasında yer alıyor.
İsrail polisine, herhangi bir ihlal durumunda hoparlörün sesini engelleme yetkisi verilmesi planlanıyor. Ben-Gvir, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "pek çok yerde müezzinin sesinin, yaşam kalitesini ve halkın sağlığını olumsuz etkileyen kabul edilemez bir gürültü olarak addedildiğini" savundu.
Geçmişteki Girişimler ve Ben-Gvir'in Açıklamaları
Bu, konuya yönelik ilk girişim değil. Yaklaşık 8 yıl önce de benzer bir yasak girişimi gündeme gelmişti. Haziran ayında ise İsrail polisi, Ben-Gvir'in direktifleri doğrultusunda Ramle ve Lid (Lod) şehirlerindeki üç camide ezan sesi nedeniyle gürültü şikayeti iddiasıyla inceleme başlatmış ve yaptırım raporu düzenlemişti.
Aralık 2024'te Ben-Gvir, özellikle Araplar ile Yahudilerin karışık yaşadığı şehirlerdeki camilerin hoparlörlerine el konulması talimatı vermişti. Sosyal medyadan yaptığı bir paylaşımda, "İsrail halkını rahatsız eden, camilerdeki hoparlörlerden kaynaklanan mantıksız gürültünün azaltılmasına yönelik bir politikaya öncülük etmekten gurur duyuyorum." ifadelerini kullanmıştı.
Tepkiler ve Uluslararası Boyut
Ben-Gvir, Batı ve bazı Arap ülkelerinde de ezan sesine kısıtlama getirildiğini belirterek, kendisinin de benzer bir yasak getirme arzusunda olduğunu açıklamıştı. Ancak bu tür teklifler, İsrail'deki Müslüman azınlık ve uluslararası insan hakları örgütleri tarafından dini özgürlüklerin kısıtlanması olarak görülüyor ve geniş tepki topluyor.
Yasa tasarısının parlamentodaki süreci ve oylama aşaması, bölgedeki gerilimi daha da artırabilecek bir konu olarak öne çıkıyor. İsrail medyasında yer alan haberlere göre, teklifin yasalaşma süreci yakından takip edilecek.
